ذن در هنرهای رزمی

هنرهای رزمی و ذن داری تاریخ تنگاتنگ از زمانهای گذشته هستند. تغييرات اخير از زمان اِدو در تاريخ ژاپن سرچشمه مي گيرند ( 1867 – 1607). در آن مقطع از زمان، كشور ژاپن مرز خود را به روی كشور‌های خارجی بست. تنها تماس ژاپن با دنيای خارج، به طور غير مستقيم از طريق اُکیناوا به كشور چين صورت می‌گرفت و هلندی‌ها نيز اجازه داشتند برای مسائل تجاری آن هم بصورت بسيار محدود، وارد بندر ناکازاكی شوند. خارجی‌‌ها اجازه نداشتند در ميان عموم مردم ديده شوند. اين مقطع صلح آميز مترادف بود با رنسانس در اروپا كه پيامد سالها مبارزات سياسی و نظامی بود. در آن زمان دليل نظامی برای حضورجنگجوها وجود نداشت لذا آنها شروع به نگرش داخل خود نمودند، به وجود و ذهن خود. نتيجه این نگرش منتهي شد به پیدایش تعداد زيادی جوتسو " مهارت، هنر" كه از شكلهايی بر می‌خيزيد كه كمك به پيشرفت روحی یا جسمی می‌کرد. ذن می‌توانست كمك زيادی به اين پُرُسه كند چرا كه هميشه در حال كشف درون بوده است. بسياری از هنرهای رزمی "برون گرا" امروزی در ژاپن، از بوجوتسوهای "سخت" استخراج شده‌اند، مانند جودو، كندو، كاراته‌دو و آیكيدو كه تأكيد آنها بر روی نه تنها پيشرفت فيزيكی شخص بلكه پيشرفت درونی "عرفانی" نيز می‌باشد و از بسياری طريق با مقصد و هدف اصلی نبرد همخوانی ندارد. در هنرهای رزمی چينی نيز اين دو دستگی يا دوگانگی در شكل به وجود آمده است به طوريكه می‌توان اشكال حركات را به دو دسته تقسيم كرد سخت " برون گرا" و نرم "درون گرا". در بخش بعد به توضيح بعضی از حالتهای درون گرايی كه به وسيله رزمی كاران تجربه شده می‌پردازد.

ميتسو نو كوكورو

" سه ذهن" آیکیدو، عبارتند از ذنشين "ذهن مقدماتی"، تسوشين "ذهن متمركز" و ذانشين " ذهن باقی یا ماندگار". در مقاله‌های ذن و بوديسم، مراحل و حالات ديگری نيز علاوه بر سه حالت اخير، وجود دارند.

  موكوسو يا مِدی‌تِيشِن

موكوسو عبارت است از بخشی از تمرين ذهن به نام موشين كه از ذِن در مذهب بوديسم می‌آيد. در اين تمرين، شخص بايد سعی كند به مرحله‌ای از ذهن برگردد كه همانند ذهن يك بچّه تازه به دنيا آمده دارد، يعنی ذهن بدون احساس ترس، اندوه و پريشانی، بدون احساس درد، سرما و ... ، نوزاد نمی‌‌تواند اين‌ها را پيش‌بينی كند، بنابراين ترس برای او مفهومی ندارد و لذا قبل از حركت، ترديدی نیز نخواهد داشت. يك بزرگسال وحشت و هراس را می‌‌شناسد بنابراين می‌‌ترسد و هنگامی كه مورد حمله قرار می‌‌گيرد، عصبی و هيجان‌زده می‌‌شود و بدنش سخت شده و بی‌‌استفاده می‌گردد چرا كه حركاتش محدود می‌‌شوند.
اگر كسی‌ گُل زيبایی را ببيند به طور طبيعی، ذهن روی آن گل متمركز می‌‌شود، ولی اگر ذهنی خالی (موكوسو) داشته باشيم، مغز علاوه بر آن گل، نسبت به هر چيز ديگری نيز آگاهی دارد.

بنابراين هنگام مبارزه با دشمن، در اجرای ضربات حمله‌ای و دفاعی، اگر فقط بر روی تكنيكهای دفاعی و سد کننده تمركز شود، مغز به آن حركات محدود می‌‌شود، ولی اگر ذهن خالی باشد (و تكنيكها نیز به اندازه كافی تمرين شده باشند)، بدن قادر خواهد بود به طور خودکار حركت بعدی را انجام دهد و حركات نیز هميشه به طور طبيعی اجرا شوند.

اگر بدن سفت و هيجان‌زده باشد، اتلاف انرژی بوده و سرعت نیز محدود می‌‌شود و مهم اين است كه حركت، بدون آگاهی بر آن و به صورت خود به خود، صورت پذيرد. به اين حالت موشين گفته می‌‌شود.
كلمه موکوسو دارای مفاهيم و معانی مختلفی است كه در مجموع عبارتند از؛ در سكوت به قلب خود نگاه كردن، عمیقاً فكر كردن و يا در ژرفا منعكس شدن. مِدی‌‌تِيشِن برای روح و روان مانند تمرين فيزيكی است برای بدن و ذهن. مانند آب درياچه‌ای كاملاً زلال و شفاف كه تمام طبيعت را با زيبايی در خود منعكس می‌‌كند، ذهن شاگرد كاراته هم نسبت به آموزشهای استاد بايد زلال و شفاف باشد. موكوسو يكی از مسيرهايی است كه به اين مرحله از ذهن راه می‌‌يابد.

آتمی مناسب بزنید....

ماکی‌وارا تخته‌ای است که برای تمرین ضربه زدن از آن استفاده می‌گردد که موجب محکم ساختن دست‌ها و تقویت مچ‌ها می‌شود. ماکی‌وارا از یک تخته صاف و راست تشکیل شده که قسمت بالای آن، برای ضربه زدن می‌باشد. طول تقریبی تخته از دو تا دو و نیم متر می‌باشد و پهنای آن پانزده سانتیمتر است. بطور سنتی سطح قسمتی که ضربه به آن نواخته می‌شود از یک دسته حصیر یا پوشال تشکیل می‌شد که آنرا با یک طناب بطور محکم در قسمت سر تخته می‌بستند. هم اکنون از لاستیک، اسفنج، برزنت یا چرم نیز بطور گسترده‌ای برای آن قسمت نیز استفاده می‌گردد. هر چیزی که از آسیب‌دیدگی استخوان دست جلوگیری کند می‌تواند در ماکی‌وارا مورد استفاده قرار گیرد.(ماکی‌وارا در لغت به معنای هدف "سیبل" می‌باشد)

استفاده مداوم و پیوسته از ماکی‌وارا موجب پیشرفت در اجرای تکنیک‌های قوی و مؤثر خواهد گشت و بهترین روش برای تجربه کردن تکنیک‌های آتمی آیکیدو بر روی یک هدف واقعی است. تمرین بر روی ماکی‌وارا به ایجاد تمرکز، کنترل عضلانی، کنترل تنفس و سختی و محکمی پوست بندهای انگشت (سیکن) و دیگر نقاط ضربه زننده منجر خواهد شد. از آنجائیکه مهارت و استادی در اجرای تکنیک‌های تمرکزی (تمرکز قدرت در لحظه اصابت) مشکل و دشوار می‌باشد، از این رو بسیاری از اساتید و کارشناسان آیکیدوبر این باورند، تکنیک کسانی که از ماکی‌وارا استفاده نمی‌کنند دارای قدرت کمتری است.

طریقه ساخت و نصب
چاله‌ای به عمق 50 تا 80 سانتیمتر حفر کنید و انتهای تخته را درون آن قرار دهید بطوریکه ارتفاع سر تخته تا بالای سینه شما باشد. کف حفره را با سنگ، آجر یا ماسه پر کنید. برای محکم کردن ماکی‌وارا، دو تخته در پایین بصورت صلیبی (مانند شکل) نصب کنید. در پایان، حفره را با سیمان پر کنید. سر تخته بدون اعمال فشار خیلی زیاد، بایستی 3 تا 10 سانتیمتر جابجا شود. استفاده از یک تخته خیلی انعطاف‌پذیر بهتر از یک تخته انعطاف‌ناپذیر است. سطح ضربه‌خور را در نزدیک قسمت سر تخته جوری نصب کنید که مرکز سطح آن در ارتفاع، بالاتر از شبکه خورشیدی(سولار پلاکسوس) شما واقع گردد.

طریقه استفاده از ماکی‌وارا
اساساً ماکی‌وارا برای تمرین تکنیک‌های دست به کار می‌رود ولی گاهاً نیز برای تمرین تکنیک‌های پا هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولاً برای تمرین تکنیک‌های پا از یک ماکی‌وارای دیگر که محکمتر است استفاده می‌شود. توجه داشته باشید که داشتن فرم خوب، تعادل در اجرا، ایستادن مناسب و چرخش باسن حین اجرای تکنیک لازم و ضروری است. شدت ضربه به قدری باشد که تخته تقریبا به میزان پنج سانتیمتر جابجا شود. در نقطه اصابت ضربه، نفس خود را بیرون دهید و هنگام عقب کشیدن دست نفس بکشید. این تمرین، آموزش خوبی در کنترل تنفس محسوب می‌گردد. در تکنیک‌های دست، دقت کنید که بطور صحیح با بندهای انگشت مشت (سیکن) بطوری که مچ دست صاف باشد، ضربه بزنید. در مراحل اولیه تمرین ماکی‌وارا، دست در هنگام ضربه منحرف می‌شود و کمانه می‌کند که با تمرین مداوم این مشکل حل می‌شود. مبتدیان بایستی این تمرین را با 20 تا 30 ضربه هر دست شروع کنند و به آرامی سطح کار خود را افزایش دهند. تمرین ماکی‌وارا ممکن است منجر به ایجاد جراحت در بعضی از اشخاص گردد. استفاده از ماکی‌وارا برای افراد جوان توصیه نمی‌شود چرا که استخوان‌های آنها هنوز در مرحله رشد و تکامل است. استخوان‌های یک فرد جوان سختی و استحکام کافی برای مقاومت و تحمل فشار وارده حاصل از این نوع تمرین را ندارد.

ذانشین 

دوست عزیز بابک جان:

بخاطر همراهی و مشاوره در ارائه بهتر مطالب در وبلاگ ایرانی قم آیکیدو آی کی کای از شماسپاسگذاریم.

دوستان و همراهان عزیز

ادامه مقاله (the mening of deshi)آماده ارائه میباشد لطفاجهت دریافت کدعبور پیغام بگذارید.